||Sundarakanda ||
|| Sarga 46||( Only Slokas in English )
हरिः ओम्
Sloka Text in Telugu , Kannada, Gujarati, Devanagari, English
sundarakāṁḍa.
atha ṣaṭcattvāriṁśassargaḥ||
hatān maṁtrisutān buddhvā vānarēṇa mahātmanā|
rāvaṇaḥ saṁvr̥tākāraḥ cakāra matimuttamām||1||
sa virūpākṣayūpākṣau durdharaṁ caiva rākṣasam |
praghasaṁ bhāsakarṇaṁ ca paṁca sēnāgra nāyakān||2||
saṁdidēśa daśagrīvō vīrānnayaviśāradān |
hanumadgrahaṇā vyagrān vāyuvēgasamānyudhi||3||
yāta sēnāgragāḥ sarvē mahābalaparigrahāḥ|
savājirathamātaṁgāḥ sa kapiḥ śāsyatāmiti||4||
yataiśca khalu bhāvyaṁ syāttamāsādya vanālayam|
karma cāpi samādhēyaṁ dēśakālavirōdhinam||5||
na hyahaṁ taṁ kapiṁ manyē karmaṇā pratitarkayan|
sarvadhā tanmahadbhūtaṁ mahābalaparigraham||6||
bhavēdiṁdrēṇa vā sr̥ṣṭamasmadarthaṁ tapōbalāt|
sanāgayakṣagaṁdharvā dēvāsuramaharṣayaḥ||7||
yuṣmābhi ssahitaiḥ sarvērmayā saha vinirjitāḥ|
tairavaśyaṁ vidhātavyaṁ vyaḷīkaṁ kiṁcidēva naḥ||8||
tadēva nātra saṁdēhaḥ prasahyā parigr̥hyatām|
nāvamānyō bhavadbhiśca harirdhīraparākramaḥ||9||
dr̥ṣṭā hi harayaḥ pūrvaṁ mayā vipulavikramāḥ|
vālī ca saha sugrīvō jāṁbavāṁśca mahābalaḥ||10||
nīlaḥ sēnāpatiścaiva yē cānyē dvividādayaḥ|
naivaṁ tēṣāṁ gatirbhīmāna tējō na parākramaḥ||11||
namatirna balōtsāhau na rūpaparikalpanam|
mahatsattva midaṁ jñēyaṁ kapirūpaṁ vyavasthitam||12||
prayatnaṁ mahadāsthāya kriyatā masya nigrahaḥ|
kāmaṁ lōkāstrayassēṁdrāḥ sasurāsuramānavāḥ||13||
kāmaṁ lōkāstrayaḥ saiṁdrāḥ sasurāsuramānavāḥ |
bhavatā magrataḥ sthātuṁ na paryāptā raṇājirē||
tathāpi tu nayajñēna jaya mākāṁkṣatā raṇē||14||
ātmā rakṣyaḥ prayatnēna yuddhasiddirhi caṁcalā|
tē svāmi vacanaṁ sarvē pratiguhya mahaujasaḥ||15||
samutpēturmahāvēgā hutāśasamatējasaḥ|
rathairmattaiśca mātaṁgairvājibhiśca mahājanaiḥ||16||
śastraiśca vividhaiḥ tīkṣ-ṇaiḥ sarvaiścōpacitā balaiḥ|
tatastaṁ dadr̥śurvīrā dīpyamānaṁ mahākapim||17||
rasmimaṁtamivōdyaṁtaṁ svatējōraśmimālinam|
tōraṇasthaṁ mahōtsāhaṁ mahāsattvaṁ mahābalam||18||
mahāmatiṁ mahāvēgaṁ mahākāyaṁ mahābalam|
taṁ samīkṣyaiva tē sarvē dikṣu sarvāsvavasthitāḥ||19||
taistaiḥ praharaṇairbhīmairabhipētuḥ tatastataḥ|
tasya paṁcāyasāḥ tīkṣṇāḥ śitāḥ pītamukhāḥ śarāḥ||20||
śirasyutpalapatrābhā durdharēṇa nipātitāḥ|
sa taiḥ paṁcabhirāviddhaḥ śaraiḥ śirasi vānaraḥ||21||
utpapāta nadan vyōmni diśō daśa vinādayan|
tatastu durdharō vīraḥ sarathaḥ sajyakārmukaḥ||22||
kiraṇ śataśataiḥ tīkṣ-ṇairabhipēdē mahābalaḥ|
sa kapirvārayāmāsa taṁ vyōmni śaravarṣiṇam||23||
sr̥ṣṭimaṁtaṁ payōdāṁtē payōdamiva mārutaḥ|
ardhyamānaḥ tatastēna durdharēṇānilātmajaḥ||24||
cakāra kathanaṁ bhūyō vyavarthata ca vēgavān |
sadūraṁ sahasōtpatya durdarasya rathē hariḥ||25||
nipapāta mahāvēgō vidyudrāśirgirāviva|
tataḥ sa madhitāṣṭāśvaṁ rathaṁ bhagnākṣakūbaram||26||
vihāyanyapatadbhūmau durdharaḥ tyakta jīvitaḥ|
taṁ virūpākṣayūpākṣau dr̥ṣṭvā nipatitaṁ bhuvi||27||
saṁjātarōṣau durdarṣāvutpētaturariṁdamau|
sa tābhyāṁ sahasōtpatya viṣṭhitō vimalēṁbarē||28||
mudgarābhyāṁ mahābāhuḥ vakṣasyabhihitaḥ kapiḥ|
tayōrvēgavatōrvēgaṁ vinihatya mahābalaḥ||29||
nipapāta punarbhūmau suparṇa samavikramaḥ|
sa sālavr̥kṣa māsādya ta mutpāṭya ca vānaraḥ||30||
tā vubhau rākṣasau vīrau jaghāna pavanātmajaḥ|
tataḥ tāṁ strīn hatān jñātvā vānarēṇa tarasvinā||31||
abhipēdē mahāvēgaḥ prasahyā praghasō hariṁ|
bhāsakarṇaśca saṁkruddhaḥ śūlamādāya vīryavān||32||
ēkataḥ kapiśārdūlaṁ yaśasvinamavasthitam|
paṭṭisēna śitāgrēṇa praghasaḥ pratyayōdhayat||33||
bhāsakarṇaśca śūlēna rākṣasaḥ kapisattamam|
sa tābhyāṁ vikṣatairgātrairasr̥gdigtha tanūruhaḥ||34||
abhavat vānaraḥ kruddhō bālasūrya samaprabhaḥ|
samutpāṭya girēḥ śr̥ṁgaṁ samr̥gavyāḷapādapam||35||
jaghāna hanumānvīrau rākṣasau kapikuṁjaraḥ|
tatastēṣvavasannēṣu sēnāpatiṣu paṁcasu||
balaṁ ca tadavaśēṣaṁ ca nāśayāmāsa vānaraḥ|||36||
aśvairaśvān gajairnāgān yōdhairyōdhān rathai rathān|
sakapirnāśayāmāsa sahasrākṣa ivāsurān||37||
hatairnāgaiśca turagairbhagnākṣaiśca mahārathaiḥ|
hataiśca rākṣasairbhūmīruddamārgā samaṁtataḥ||38||
tataḥ kapistān dhvajinīpatīn raṇē
nihatya vīrān sabalān savāhanān|
samīkṣya vīraḥ parigr̥hya tōraṇaṁ
kr̥takṣaṇaḥ kāla iva prajākṣayē||39||
ityārṣē śrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē vālmīkīyē
caturviṁśat sahasrikāyāṁ saṁhitāyām
śrīmatsundarakāṁḍē ṣaṭcattvāriṁśassargaḥ ||
|| Om tat sat ||